Pierwszorzędnym celem niniejszej książki jest przedstawienie propozycji takiego uprawiania nauki, który byłby adekwatny do natury nauki oraz ról pełnionych przez naukę w społeczeństwie i kulturze. Zamiar jest wobec tego normatywny, a realizując go, będę sięgać do ustaleń przedstawicieli lubelskiej szkoły filozoficznej (zob. Lekka-Kowalik i Gondek 2019; Krąpiec i Maryniarczyk 2010), zwłaszcza Stanisława Kamińskiego. Proponowany paradygmat uprawiania nauki ma ująć zarówno cechy konstytutywne nauki, jak i relację między nauką i społeczeństwem, przy czym – jak to pokażą analizy – oba te wymiary nauki są ze sobą sprzężone. Wyizolowanie nauki ze społeczeństwa i traktowanie jej immanentystycznie nie pozwala bowiem na zrozumienie, czym nauka jest. Tłem dla tej propozycji będą trzy inne propozycje uprawiania nauki: społeczny kontrakt dla nauki, modele partycypacyjne oraz modele helisowe. Celem instrumentalnym wobec zarysowanego wyżej celu pierwszorzędnego jest rekonstrukcja wymienionych propozycji uprawiania nauki i jej relacji do społeczeństwa oraz pokazanie, dlaczego nie można ich w całości akceptować, mimo że ujmują istotne aspekty nauki. Analizy mają pokazać, jak rozumiana jest w tych modelach nauka, jakie są jej cele i wartości, które ma realizować, oraz wskazać ich słabości, tak by ostatecznie pokazać przewagę zarówno poznawczą, jak i praktyczną zarysowanego przeze mnie paradygmatu uprawiania nauki.
gloria24.pl